سازه های آب محور و تاثیر آب | بخش اول

اما در این استفاده از آب، چه کاربردی برای انسان ها داشته است…؟

آب همواره به عنوان نمادی از آرامش یاد شده است.
گوش سپردن به تلاطم این عنصر حیاتی، میتواند برای لحظاتی انسان را از غوغای جهان فاغ کند.
همینطور دیدن جریان آب یا اشکال زیبایی از پاشش یا خروشش آن برای همگان جذاب بوده است.
علاوه بر این امر استفاده از آن خواص زیادی برای محیط اطراف آن داشته است.
از این رو سازه های آب محور همواره مورد استقبال بوده اند.
شاخص ترین این معماری ها، آب نما ها هستند.
آبنماها با بهره گیری از موارد زیادی قادرند تا جلوه های فوق العاده ای از آب را به نمایش یگذارند.

تغییرات سازه های آب محور از گذشته تا کنون

این نوع از معماری از گذشته تا کنون رایج بوده است و تمامی اجزای آن در طول مدت دچار تغییرات کوچک و بزرگی شده اند.
در نهایت این سیر تغییر و تحول آبنما، شاهد آبنماهای امروزی هستیم.
آبنماهایی سنتی مثل حوضچه ها، طبیعی مثل آبنمای صخره ای و مدرن مثل حبابنما ها و آبنمای موزیکال.
در کشور عزیزمان ایران نیز در طول عمر قطعا با باغ های ایرانی و آبنماهای سنتی موجود در آنها برخورد کرده ایم.
این آبنماها دارای زیبایی و معماری کم نظیری هستند.

میدانیم که آبنما دارای پمپ آبنما به عنوان قلب آبنما جهت ایجاد جریان آب و نازل آبنما جهت خروجی آب به بیرون جهت ایجاد جلوه های آبی هستند.
در این آبنماها از قنات ها به عنوان پمپ آبنما یا از حفره هایی به عنوان نازل آب نما استفاده شده است.
از این رو معماری بکار رفته در آنها قابل تحسین است.
در این بخش از آریا مگ قصد داریم تا به بررسی این سازه های آب محور بپرازیم.

استفاده از آب و سازه های آب محور

میدانیم که آب همواره دارای خاصیت های بی نظیری در محیط اطراف بوده و کاربردهای گوناگونی دارد.
در این بخش از آریا مگ قصد داریم تا به بررسی این سازه های آب محور بپرازیم.

• زیبایی در سازه های آب محور رو باز

  آب علاوه بر رکن اصلی و پایه ی این نوع سازه ها بودن، تاثیره فوق العاده ای بر زیبایی این سازه ها داراست.
  اولین مشخصه این نوع سازه ها انعکاس نور میباشد.
  نور و نورپردازی تاثیرات فوق العاده ای بر هر جلوه ای خواهند داشت.
  سازه هایی که در آنها از آب استفاده شود، تاثیر پذیری دو جندانی به این نورپردازی ها خواهند داشت.
  دلیل این امر انعکاس آب است.
  آب میتواند با دریافت آب طرح و نقش فوق العاده ای از خود به نمایش بگذارد.
  همینطور با انعکاس ۱۸۰ درجه ای مانند یک آینه عمل کند.
  همینطور آب در حال جوشش و خروش نیز انعکاس خوبی از امواج نور را در فضا به نمایش خواهد گذاشت.
  انعکاسی همچون نوری که از یک جوی خروشان که بر روی برگ درختان منعکس می‌شود.

  اگر قصد نگهداری از آبزیان یا گیاهان آبزی را داشته باشید، یا این اقلام در یک سازه آب محور موجود باشند، قطعا پدید آور جلوه ای زیبا خواهند بود.
  جلوه ای زیبا همچون انعکاس یک پوشش گیاهی بروی آب یا تابش نور خورشید روی گیاهان یا موجودات آبزی.
  البته این نگهداری گذشته از زیبایی مشکلاتی را به همراه خواهد آورد که به طور مفصل در مقالات آریا مگ به آنها پرداخته ایم.

• آب و تاثیر آن در کاهش درجه حرارت و افزایش رطوبت

  به دلیل خاصیت و ماهیت فیزیکی آب، این عنصر توان بالایی در کاهش حرارت محیط خواهد داشت.
  با استفاده از خاصیت تبخیر آب میتوان حرارت اطراف را تا حد زیادی کاهش داد.
  آب برای اغنجام عمل تبخیر، دما و حرارت را به خود جذب کرده و باعث تنظیم دما و حرارت میشود.
  این امر را بیشتر در محیط هایی مثل پارک ها و باغ ها شاهد هستیم.
  علاوه بر تنظیم دما، از آب برای تنظیم رطوبت محیط هایی که نیاز به مرطوب بودن دارن استفاده کرد.
  در واقع استفاده از آب در فضاهای سبز به دو علت میباشد.
  اول برای تنظیم دما، جهت لذت حاضرین و استفاده کنندگان
  دوم برای رطوبت رسانی و نگهداری هرچه بهتر از بافت گیاهی و محیط سبز محل مورد نظر.
  مجموعه این عوامل باعث میشود تا یکنواختی و خشکی محیط کاهش پیدا کند.

  اما سوال اینجاست که انجام این عمل به چه صورتی ممکن خواهد شد…؟
  برای میسر نمودن این امر، از سازه های آب محور استفاده میشود.
  سازه هایی که آب را به پاشش دراورده و در خود نگاه دارد.
  در این فضاهای سبز اکثرا از آب نما ها و حوضچه های بزرگ استفاده میشود.
  استفاده از آبنما علاوه بر خواص نام برده، باعث زیبایی وصف ناپذیری در محیط خواهد شد.
  آب در پارک‌ها و باغ‌ها به هر یک از صور مختلف، خود به نحوی در متعادل کردن درجه حرارت هوا،‌ تامین رطوبت نسبی برای گیاهان و ایجاد طراوت، موثر است.
  مجموعه این عوامل در نهایت باعث کاهش یکنواختی و خشکی محیط خواهد شد.

• طراحی آب در سبک‌های مختلف

  جذابیت آب میتواند حتی از دیگر عناصر موجود در یک فضای سبز بیشتر باشد.
  همانطور که بالاتر گفته شد آب نما سازه ای است که اگر در فضاهای سبز کاربرد بالایی دارد.
  با طراحی زیبا و مناسب این سازه، ترکیب مناسبی با فضای سبز ایجاد خواهد شد.
  همینطور خلاف این امر نیز صادق است و طراحی غیر اصولی این سازه های آب محور میتواند از زیبایی محیط بکاهد.
  پس بهتر است برای جلوگیری از این امر و داشتن بهترین و زیباترین آبنما، از طراحان و کارکشتگان این حرفه کمک گرفته شود.

  آبنماهای موزیکال قادرند تا با محیط هارمونی خاصی برقرار کنند.
  همینطور این آبنماها در ابعاد بزرگ، شکوه و عظمت زیادی به محیط خواهند بخشید.
  آبنمای موزیکال ترکیب بی نظیری از موسیقی، موزیک، نورپردازی و جلوه ی آب میباشد.
  از بزرگترین و مشهور ترین آبنها نیز میتوان به آبنمای موزیکال دوبی اشاره کرد.

  به طور کلی آبنما ها را می‌توان از لحاظ طراحی به دو دسته ی منظم یا غیرمنظم تقسیم و طراحی کرد.

  • منظم (Formal)

    هدف از کلمه ی منظم در اسم این دسته از آبنماها شکل هندسی آنهاست.
    این آبنماها طوری طراحی میشوند تا نهایت توازن و تقارن را در خود داشته و بکارگیرند.
    با جایگیری درست این آبنماها، بهترین چشم انداز از آنها ارائه خواهد شد.
    در این گونه از سازه های آب محور اشکال به حالت قرینه و کلاسیک به کار میروند.
    در این معماری اغلب چشمه ها و مجسمه هایی به کار گرفته میشود.
    این اشیاء شکل مشخصی داشته و مواد به کار رفته در آنها،اغلب سنگ و بتن‌های صاف و منظم است.
    البته هیچگونه اجباری در استفاده از این متریال وجود نداشته و از استفاده از فایبرگلاس نیز بسیار رایج میباشد.

    طراحان، این روزها برای افزایش جذابیت این آبنماها از لبه های برجسته استفاده میکنند.
    این کار از این روست که افراد نشستن برروی لبه ی این حوضچه هارا دوست دارند برای آنها دیدن آبنما از فاصله ی نزدیک جذاب است.
    همینطور انجام این کار باعث وجود امنیت بیشتری برای کودکان میباشد.
    برای باغ ها یا فضاهای سبزی که آبنما در مرکز آنها قرار میگید، توصیه میشود از آبنمای منظم در وسط آنها استفاده شود.

  • غیرمنظم (Informal)

    این نوع از آبنما ها، گونه ای هستند که دارای شکل هندسی خاصی نیستند.
    این نوع از آبنما ها طبق محیط اجرا شده و از اشکالی غیر هندسی استفاده میکند.
    این اشکال میتواند از اجسام قالب ریزی شده، اشکال الهام گرفته شده یا خیالی یا سنتی یا غیره باشند.
    همچنین ملموس ترین گونه از این نوع آبنماها برکه و آبگیر های مصنوعی میباشد.
    در واقع این سازه های آب محور بیشتر القا کننده حس هنر یا حس طبیعت میباشند.
    پس با توجه به موارد فوق این آبنماها دارای گوشه های صاف و قائمه یا دیواره های صاف نیستند.
    در واقع بیشترین سعی انجام شده تا اینگونه به نظر نرسد.

    با توجه به اینکه این آب نما ها باید حس طبیعت را القا کنند، استفاده از المان های طبیعت در آنها رایج است.
    المان هایی چون سنگ و خاک و گیاهان بومی بسیار در ساخت و تزئین این سازه های آب محور رایج هستند.
    مهمترین امر در ساخت آبنماها نسبت آنها به فضای موجود میباشد.
    به بیانی دیگر در ساخت این سازه های آب محور باید فضای کافی برای ایجاد جلوه های آب وجود داشته باشد.
    این امر به دست طراحان با توجه به مساحت موجود محاسبه و طراحی میگردد.

    با توجه به اینکه این سازه ها به نسبت موارد مورد نیاز ساخته میشوند، شرایط اقلیمی و نیاز شخص بسیار مهم و حیاتی میباشد.
    برای مثال در منطق خشک بهتر است از فواره های بلند استفاده شود.
    این امر درست برعکس مناطق مربوط میباشد که باید سعی شود در این مناطق از فواره های کوتاه تری استفاده کرد.
    همینطور شرایط اقلیمی در مناطق مختلف نیز برای مساخپحت در نظر گرفته شده، تعیین کننده است.
    برای مثال در مناطقی با آب هوایی مثل تهران مساحتی به اندازه ۲۵% از فضای سبز موجود برای ساخت آبنما کفایت میکند.

با آریا مگ همراه باشید

در بخش اول این مقاله از آریا مگ کاری از فروشگاه اینترنتی آریا شاپ، تلاش کردیم تا از تعدادی سازه های آب محور اسم برده و توضیحاتی را ارائه کنیم.
با بخش های بعدی از این مقاله با ما همراه باشید.